DİSK-AR “Asgari Ücret Gerçeği 2022” başlıklı bir rapor yayımladı. Raporda TL’nin hızla değer kaybetmesi nedeniyle 2021’de Türkiye’nin, Arnavutluk’tan sonra Avrupa’da en düşük asgari ücrete sahip ikinci ülke olduğunu belirtildi. Türkiye’nin aynı zamanda Avrupa’daki asgari ücretle çalışan oranının en yüksek ülkelerden birisi olduğu aktarıldı.
Raporda ülke çapında asgari ücretlileşmenin arttığı ve milyonlarca işçinin asgari ücrete dahi ulaşılamadığı belirtilerek şu ifadelere yer verildi:
“3,4 milyon işçi (bütün ücretli çalışanların yüzde 18’i) asgari ücretin altında bir ücretle çalışıyor. 1.500 TL’den daha az ücretle çalışan işçi sayısı 1,7 milyon. Asgari ücret ve altında bir ücretle yaşamını sürdürmek zorunda olan işçilerin sayısı 6,3 milyon (bütün ücretli çalışanların yüzde 33,8’i) civarında.”
‘Asgari ücret civarında çalışanların oranı yüzde 69’
Rapora göre, özel sektör işçilerinin yüzde 21,8’i asgari ücrete erişemiyor. Özel sektörde asgari ücret ve altında ücretle çalışanların oranı yüzde 44 ve asgari ücret civarında çalışanların oranı yüzde 69. 8,4 milyonu aşkın özel sektör işçisi asgari ücretin yüzde 20’si ve altında ücretlerle çalışıyor.
‘Kadınlarda oran yükseliyor’
Kadınların 4’te 1’inin asgari ücret dahi alamadığının belirtildiği raporda, “Asgari ücrete erişemeyenlerin oranı genelde yüzde 18 iken kadınlarda bu oran yüzde 25’i aşıyor. Asgari ücret düzeyinde ve daha düşük ücret alanların oranı genelde yüzde 34 iken, kadınlarda yüzde 43’e yükseliyor. Asgari ücret civarında bir ücret ile çalışan kadınların oranı yüzde 60” denildi.
1974’te kişi başına milli gelirin yüzde 80,6’sı düzeyinde olan asgari ücretin, 2021 yılında milli gelirin yüzde 54,5’ine gerilediğinin vurgulandığı raporda, asgari ücretin kişi başı gelire paralel olarak artması halinde brüt asgari ücretin 2021 yılında 2.577 TL değil, 5.645 TL olması gerekeceği belirtildi.
‘İşçi yılda 122 gün vergi ve kesintiler için çalışıyor’
Raporda, asgari ücretin 33,4’ü yani 1.194,9 TL’nin vergi ve kesintilere gittiği aktarılırken, bir işçinin 365 günün 122 gününde vergi ve kesintiler için çalıştığına değinildi.
Rapora göre, asgari ücret 3016 yılında 430 dolara denk gelirken, asgari ücret Kasım 2021 güncel kurlarına göre 270 dolara düştü. 2003 yılında yıllık asgari ücretle 25 cumhuriyet altını alınabilirken 2021 yılının yıllık asgari ücretiyle ise yalnızca 7 cumhuriyet altını alınabiliyor.
